تبلیغات
اخبار
بازدید طلاب مؤسسه مجتهده امین از زندان زنان اصفهان
موانع و راهکارهای مأموریت های علمی-تبلیغی طلاب خواهر در کرسی آزاداندیشی حوزه علمیه اصفهان بررسی شد
آداب و رسوم و اعمال
چهارشنبه 2 شهريور 1390 چگونه انسان مي تواند توفيق نماز شب را كسب كند. آثار و نتايج دنيوي و آخروي را توضيح دهيد.

به طور كلي عامل عدم توفيق نماز شب دو چيز است:

1. عوامل جسمي ;

 گاهي خستگي زياد مغز و اعصاب و وضعيت مزاجي خواب را سنگين و طولاني مي كند. پرخوري در شب , خود علتي ديگر براي خواب طولاني و سنگين مي باشد. حضرت عيسي (علي نبينا و آله و عليه السلام ) خطاب به بني اسرائيل فرمود: ((يا بني اسرائيل ! لا تكثروا الأكل فانه من اكثر الاكل اكثر النوم , و من اكثر النوم اقل الصلاه كتب من الغافلين ; اي بني اسرائيل ! خوردن خود را زياد نكنيد, زيرا هر كس بر خوردن خود بيفزايد, بر خوابيدن خود هم مي افزايد و هر كس كه بر خواب خود بيفزايد, از نماز كم مي گذارد (و در نتيجه ) در زمره غافلان نوشته مي شود)), (همان , ج 1, ص 117, ر 590). غذاهايي هستند كه اگر تنها به آن ها اكتفا شود, خواب طولاني و سنگين را به دنبال دارد; مثل نان و ماست يا دوغ و... براي تعديل خواب و توفيق براي نماز شب , به تذكرات زير توجه كنيد:

 الف . خواب قيلوله و قبل از ظهر - كه استحباب شرعي هم دارد - ترك نشود. اين خواب مختصر, ولي بسيار مفيد است . اگر قبل از ظهر ميسر نيست با فاصله اي بعد از ناهار انجام گيرد. اگر اصلا" خواب روز ميسر نيست , حداقل بايد دقايقي دراز كشيد.

 ب . كم خوري در شب : امام رضا(ع ) مي فرمايند: ((من اراد ان يكون صالحا" خفيف الجسم ]و اللحم [ فليقلل من عشائر بالليل ; هر كس مي خواهد (بدني ) سالم و جسم و گوشتي سبك داشته باشد, بايد شام خود را كم كند)), (همان , ص 123, ر 635). بايد از افراط و تفريط در خوردن پرهيز شود. كم خوري غير از نخوردن يا بد خوردن است . ميزان كم خوري را رسول اكرم (ص ) چنين مي فرمايند: ((كل وانت تشتهي , و امسك و انت تشتهي ; در حالي كه اشتها داري , بخور و در حالي كه (هنوز) اشتها داري , از خوردن دست بكش )), (همان , ر 633).

 ج . غذاي مناسب شب : كيفيت غذا جوري باشد كه اعصاب و بدن سست نشود. شب ها از ماست , دوغ , كشك و مانند آن استفاده نشود يا در كنار آن ها چند دانه خرما يا كشمش يا مويز و مانند آن خورده شود. هر كس بايد با توجه به مزاج خود, برنامه غذايي مناسبي براي خود داشته باشد. دقت كنيد چه غذاهايي به شما قوت مي بخشد, چه غذاهايي رخوت و نسبت به چه غذاهايي حساسيت داريد. مثلا" خرما براي بعضي مزاج ها سازگار نيست , زيرا موجب جوش صورت و دمل مي شود.

 د. شام اول شب : هر چه وقت خوردن شام به اول شب نزديك تر باشد و با وقت خواب فاصله داشته باشد, بهتر است .

 ه'. زود خوابيدن : شب ها - مخصوصا" شب هاي كوتاه - بايد زودتر خوابيد به گونه اي كه حتي در شب هاي كوتاه حداقل بشود چهار ساعت مداوم خوابيد. بقيه خواب در وقت ديگر جبران مي شود. البته شب هاي بلند, هفت ساعت مداوم هم مي شود خوابيد.

2. عوامل روحي :

 الف . گناه : اما باقر(ع ) مي فرمايند: ((جاء رجل الي اميرالموئمنين (ع ) فقال : اني قد حرمت الصلاه بالليل , فقال : قد قيد تك ذنوبك ; مردي به محضر حضرت علي (ع ) آمد و پرسيد: من از نماز شب محروم شده ام . حضرت فرمود: گناهانت تو را مقيد كرده است .)), (همان , ج 5, ص 421, ر 10465). اين درباره بسياري از مردم صادق است .

 ب . عجب : گاهي عجب ناشي از عبادت و نماز شب , خود عاملي است كه انسان را از نماز شب محروم مي دارد. براي جلوگيري از اين عجب , خداوند تعالي از روي لطف , بنده خود را در خواب مي دارد. البته اين بسيار كم اتفاق مي افتد و براي كساني است كه غالبا" توفيق نماز شب را دارند.

 ج . ضعف اراده : نماز شب اراده و عزم مي خواهد. خواستن تنها كافي نيست , بايد با تصميم جدي خوابيد. ضعف اراده از مهم ترين عوامل محروم ماندن از نماز شب و سحرخيزي مي باشد. بايد با اين ضعف و سستي اراده مبارزه كرد. امام علي (ع )مي فرمايند: ((ضادوا التواني بالعزم ; به وسيله عزم , با سستي مبارزه كنيد)), (همان , ج 6, ص 305, ر 12624).

 تفكر در اهميت نماز شب و خواندن دعاهاي قبل از خواب , براي تقويت اراده و عزم مفيدند. در هر صورت , اگر گاهي موفق به نماز شب نشديد, قضاي آن را به جا آوريد. نماز شب بايد از كم شروع شود, با حذف مستحبات طولاني آن , مي شود همه آن را در ده دقيقه خواند; ولي اگر حال خوشي دست داد, طولاني كردن آن به اندازه كشش حال , اشكالي ندارد.

امام صادق(ع) در حديثي مي فرمايد: هر كس اين آيه را هنگام خواب بخواند در هر ساعتي كه مي خواهد بيدار مي شود: «قل انما انا بشر مثلكم يوحي الي انما الهكم اله واحد، فمن كان يوجو لقاء ربه فليعمل عملا  صالحا و لا يشرك بعباده ربه احدا» (آيه آخر سوره كهف).

البته خواندن اين آيه تمام علت براي بيدار شدن نمي باشد بلكه بايد زمينه هاي بيدار شدن را كه به آنها اشاره شد فراهم كرد و سپس از بركات و آثار اين آيه شريفه كه جزيي از علت است استمداد كرد.

 در آخر سفارش اكيد مي شود كه فقط با عمل به اين راهكارها و عزم جزم و اراده محكم مي توان هر شب به نماز شب موفق شد. سعي كنيد بدون كوك كردن ساعت بيدار شويد. عادت به نماز شب و سحرخيزي، ممكن است حداقل دو سال طول بكشد; بنابراين از افت و خيزها، بيدار شدن ها و بيدار نشدن ها, سستي و دل سردي به خود راه ندهيد.

آثار نماز شب در دنيا؛   تاثير نماز شب در دنيا ابعاد گسترده اي دارد، هم تاثير در زندگي شخصي واجتماعي وسياسي، و هم تاثير در باطن و ظاهر انسان دارد.نيز باعث رفع مشكلات و گرفتاري ها و هم رفع بيماري روحي و جسمي مي شود. در اينجا نمونه هايي از اين آثار را بيان ميكنيم

1- بازداشتن از گناه؛

 نماز انسان را از كارهاي زشت و ناپسند باز ميداردپيامبر اسلام در حديثي چنين مي فرمايد : نماز شب انسان را از گناه بازمي دارد.

2- ريزش و آمرزش گناهان ؛  

  امام صادق (ع)فرمودند : نماز شب گناهان روز را از بين مي برد. و نيز در حديثي از رسول خدا (ص)آمده است كه بنده اي كه نماز شب بجا آورد خداوند مي فرمايد: ... اي فرشتگان بندهء من چيزي را بجا مي آورد كه بر او واجب نكرده ام،گواه باشيد كه من او را آمرزيدم

3- رفع مشكلات و گرفتاريها؛

 امام صادق(ع) فرمودند: وقتي براي امير المومنين(ع) مشكلي پيش مي آمد به نمازپناه ميبردواين آيه را تلاوت مي كرد: و استعينوا بالصبر و الصلاة

3-سبب خاموشي خشم خداوند؛

 پيامبر(ص) فرمودند:نماز شب خشم پروردگار را نسبت به انسان خاموش مي كند

4- نورانيت صورت، نوراني شدن قلب، نور دائم؛

رسول خدا (ص) : هر كس نماز شب بيشتر بخواند هنگام روز زيبا و نوراني است.   و در حديثي ديگر مي فرمايد: بنده اي كه در نيمه شب با خداي  خود خلوت كند، خدا قلب او را نوراني خواهد ساخت.    و از حضرت عيسي (ع) روايت شده است كه : آنان كه شب را بيدار مي مانند  نور دائم به ارث ميبرند

5-به اجابت رسيدن دعا؛

امام صادق(ع): كسي كه در قنوت نماز وتر چهل مومن را نام ببرد و سپس براي خود دعا كند، خداوند دعاهاي وي را مستجاب گرداند

6- گشايش درهاي آسمان

7- نجات از عذاب الهي

8- درمان بيماريها

پيامبر(ص):نماز شب باعث دفع بلا و بيماريها و دردها از بدن شما مي شوند

9- سلامتي بدن

حضرت علي (ع): بيداري شب باعث سلامتي بدن است

10- ازدياد روزي

11- خوشبويي انسان

12- زيبايي  صورت

13- خوش اخلاقي

14- رفع غم

15-اداي قرض

16-نورانيت چشم

17-برخاستن براي نماز شب خدا را خشنود مي كند  حضرت علي ع

18-بيداري شب انسان را به خدا نزديك مي كند   رسول خدا ص

19-نورانيت منزل به سبب نماز شب و تلاوت قران است   امام صادق ع

20-نماز شب سبب آرامش بدن مي شود   رسول خدا ص

21-نماز شب سلاح در مقابل دشمنان است   رسول خدا ص

22-طولاني شدن عمر

23-نماز شب سبب نفرت و ناخشنودي شيطان مي شود   رسول خدا ص

24-احسان و پاداش نيك از جانب خداوند   امام صادق ع

دوم؛ آثارنماز شب در برزخ

1- ورود نوري به قبر

اميرالمونين علي(ع) فرمود: هر كس يك شب تمام به عبادت به سر برد، در حالي كه قرآن شريف را تلاوت كندو هم در ركوع و سجود و ذكر خدا باشد، مشعلي از نور در قبر او بزنند و تيرگي گناه و حسد را از قلب او بر طرف سازند، او را از عذاب قبرايمن گردانند و بيزاري و برات آزادي از جهنم بدو عطا كنند

خروج از قبر به صورت نوراني

2- مونس انسان در قبر

رسول خدا(ص) مي فرمايد: نماز شب بين نماز گزار و ملك الموت واسطه ميشود. چراغ قبر، فرش زير او،پاسخ نكير و منكر، مونس انسان و زيارت كننده او در قبر تا روز قيامت خواهد بود

3- مانع فشار و عذاب قبر

4- نجات از عذاب قبر و آتش

5- شفيع نماز گزار

سوم؛ آثار نماز شب در آخرت

نماز شب در آخرت و روز قيامت نيز آثار فراواني دارد و باعث نجات انسان مي شود و در اين باره احاديث فراوان است كه در اينجا فقط به اختصار اين آثار را مرور مي كنيم

1- نماز شب سبب ورود به بهشت مي شود

2- آسايش و راحتي در موقف قيامت

3- نامه اعمال را به دست راست او مي دهند

4- عبور از پل صراط به صورت سريع

5- آزادي از جهنم و دفع آتش

6- چشم نماز شب خوان در قيامت گريان نيست

7- زينت آخرت است نماز شب

حسن ختام كلام در آثار نماز شب را با حديثي طولاني از پيامبر عظيم الشان اسلام(ص) به پايان مي بريم كه مي فرمايند: وقتي روز قيامت شد، نماز شب شخص ظهور مي كند واين آثار براي اوست: نماز در بالاي سرش سايه بان است. بر سرش چون تاجي است. لباس بدن نمازگزار است(آنجا كه همه عريانند).نوري است كه در برابرش مي تابد.ميان شخص و آتش حائل و فاصله مي شود. دربرابرخداوند متعال براي مومن برهان مي باشد.در ميزان اعمال انسان سنگين است. جواز عبور از صراط است. كليد بهشت است

كسي كه عاشق شد فكر و ذكرش اين است كه چگونه خود را به وصال معشوقش برساند وحاضر است كه در اين راه هزينه هنگفتي را بپردازد( كه البته اين موضوع به اصالت عشقش بر مي گردد) .در اينجا چون موضوع مورد بحث ما عشق الهي است (معني وا قعي عشق) رابطه ميان عبد ومعبود مطرح ميشود. بهترين زماني كه انسان مي تواند با معبود خود زمزمه عاشقانه داشته باشد شب هنگام است زماني كه همگان در خواب ناز بسر ميبرند و از قيل وقال وهياهوي روزخبري نيست در شب انسان راحت تر مي تواند به معبود خود رجوع كند و از اينروست كه راز نيازشبانگاهان اينقدر مورد توجه و سفارش بزگان بوده و هست و كاملترين نوع راز نياز نماز است بطوري كه از آن به معراج مومنين ياد ميشود.

 
امتیاز دهی
 
 



تعداد بازديد اين صفحه: 9262
خانه | بازگشت | حريم خصوصي كاربران |
Guest (PortalGuest)

دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم (شعبه اصفهان)
مجری سایت : شرکت سیگما