اين تذكري است براي والدين و مربيان و كساني كه دست اندر كار امور اجتماعي هستند و آن اينكه بچه‌ها را موجوداتي كور و كر گيج و بيخبر از هر جا مي‌پنداريد. اينان از حدود 6 سالگي و گاهي هم زودتر از آن به بسياري از مسائل و روابط والدين و آنچه كه در اجتماعي مي‌گذرد آگاهي دارند.
ما كودكاني را مي‌شناسيم كه در خانواده متوجه ايماء و اشاره والدين نسبت بهم و حتي گاههي رمزگوئي‌شان ميباشند ولي لازم نمي‌بينند كه آن را از پدر و مادر جويا شوند و هم ديده شده كه آنها نسبت به روابط والدين هشيارند آنچنان كه حتي مصلحت نيست در اطاق پدر و مادر بخوابند وسوسه‌هائي موذيانه و فريب كارانه آن ها را وا ميدارد كه خود را به خواب بزنند تا بتوانند از امور و جريانات فيمابين بيشتر سر در آورند.
غرض اينكه تحريك پذيري كودكان از هر كجا و بهر صورتي كه باشد در سرنوشت آينده و حال اشن تأثير مي‌گذارد آنها زا هر منشائي كه تحريك شوند يك مقصد را پي ميگيرند كه آن تكرار تقليد و در نتيجه لذت جويي است. و بهنگامي كه طفل نخستين بار لذتي را احساس كند آن را مكرر و مكررتر خواهد كرد تا بدان دست پيدا كند امر ي كه پدران و مادران توقع آن را نبايد داشته و بايد نسبت به آنان هشدار باشند.
نقش محيط
براين اساس محيط خانه و اجتماع براي زندگي كودك بايد مناسب بوده و لااقل بيدار كننده نباشد. ما در اين بحث جنبه‌هائي از محيط را بيشتر مطرح مي‌كنيم كه در لغزاندن كودكان و تحريك آنها نقش فوق العاده‌تري دارند و اين جنبه‌ها ممكن است در خانه يا در اجتماع باشند. و ما اينكه بمواردي كه از شرايط و عوامل اشاره خواهيم كرد.
1- محيط بي بند و بار: برخي از مرباين غرب و طرفداران مكاتب گوناگون روانشناسي قائل به آزادي بي بندباري فرد در محيط و بي قيدي در روابط و شرائط جنسي هستند و حتي ضروري نمي‌بينند كه در اين جنبه شرم و حيائي هم مطرح باشد. قائلند كه منع‌ها و پنهان كدرن‌ها آتش آدمي را تيز كرده و منجر به محروميت و ناكامي طفل خواهد شد براساس اين رشته شرم و حيا را در اين رابطه بايد خشكانيد و حتي مسأله بنام پرواي جنسي را بايد از ميان برد.
اينان گمان دارند كه اگر فرد در محيط بي بند و بار در معرض عرضه آزاد قرار گرفت ديگر مسأله‌اي در زندگي نخواهد داشت و با احساس سيري در غريزه باري هميشه راحت‌تر خواهدشد. غافل از اينكه در محيط بي بندبار هوسها دائماً تحريك شده و افراد را وا ميدارد كه براي ارضاي خويش حتي دست به دامن نزديكترين كسان و افراد يعني برادران و خواهران شوند و يا به سوي دوستان نزديك خود روي آورند.
حيات آزاد و جنگلي، استحمام والدين با پسر و دختر و بصورت لخت و عريان ناديده گرفتن شرم و حيا در اين امر زمينه را براي تشديد تمايل جنسي فراهم آورده و تحريك شان را نو به نو تجديد خواهد كرد. همين امر علاوه بر آلودگي‌هاي ديگر در مواردي سبب پيدايش بلوغ زودرس خواهد شد كه آفتي براي خانواده و اجتماع است و تجربه ها نشان داده‌اند در خانواده و محيطي كه ضابطه و قاعده‌اي حاكم است چنين عوارضي و لغزشهائي كمتر وجود خواهند داشت و كودكان به صورت طبيعي تري وارد مرحله رشد خود خواهند شد.
2- شوخيها و ايماء و اشاره‌ها: تماشاي شوخيهاي ركيك و زننده در خانه، مدرسه و اجتماع شنيدن طنزها و كنايات استعاراتي كه منجر به روابط جنسي در حضور كودكان ميشود، تبادل ايماء و اشاره در خانه در حضور كودك و لبخندهائي كه بر لبان والدين در جنبه روابط شان نقش مي‌بندد اطفال را نسبت به موارد و جنبه‌ها را بگونه‌آي ناروا، غلط و ناقص پياده كنند.
سر در آوردن كودكان از اين طنزها و اشارات، سخن گفتن ها با گوشة چشم، تبادل سخنان شوخيها و طنزهاي شان، و خلاصه سر به سر هم گذاردن ها موجب تحريك آنها شده و واداراشان مي‌سازد كه لااقل در تنهائي و انزوا برنامه‌اي را پياده كرده سرگرم التذاذ خويش باشند.
بر اين اساس بيداري كودكان در اين رابطه خود مسأله‌اي است و ممكن است تدريجاً زمينه و موجبات را براي لغزش شان فراهم آورد و پدران و مادران در اين رابطه بايد هشيار باشند و شما مي‌دانيد كه در محيط خارج از خانواده نيز اسلام اجازه اين قبيل امور را نمي‌دهد.
3- استبدادها: تحقق در اين زمينه صورت گرفته و نشان مي‌دهد كه رابطه‌اي است بين استبداد والدين و ايجاد جو خفقان‌شان با لغزش‌هاي جنسي و حتي تحريك جنسي فرزندان توضيح مسأله را بدين قرار ذكر كرده‌اند كه:
- وجود اختناق سبب پيدايش و غلبه و جريان بيشتر خون ميشود.
- غلبه خون و جوشش پيش از اندازة‌آن نعوظ جنسي را سبب مي گردد.
- نعوظ جنسي سبب، پيدايش عاطفه جني و رشد و توسعه آن خواهد شد و موجبات تحريك را پديد مي‌آورد.
- و در فرجام اگر عاطفه جنسي درست ارضا نشود و يا تحيك تبديل به سكون و آرامش نگردد لغزش خواهد شد.
بررسيها نشان داده‌اند آنها كه پدري مستبد و بسيار سختگير داشته‌اند و يا در مدرسه اسير معلمي بوده‌اند كه امكان چون و چراي در برابر او و تصميم گيري در كار خود نداشته‌اند دچار چنين وضع حالتي شده و حتي در برابر تمنيات نارواي ديگران نقش تسليم پذير شده وسيله مرتع اطفاء جنسي ديگران شده‌اند.
4- پوشيدن لباس نامناسب: در اين رابطه لااقل از دو مسأله بايد سخن بميان آورد، يكي پوشيدن لباس جنسي مخالف است و ديگر پوشيدن لباس تحرك كننده.
والديني كه مثلاً پسر دارند ولي هوس‌شان بدنيا آمدن دختري بود يا بر عكس در نتيجه لباس جنس مخالف را به او پوشانده‌اند و حتي آرايش ها و آدابها و رسوم ان جنس را در تربيت او اعمال كرده‌اند نا خودآگاه فرزندان خود را به سوي انحراف سوق داده‌اند و در مواردي خاص موجبات تحريك خود آنها و يا گرسنگان شهوت را از ديدارشان فراهم آورده‌اند و شما مي‌دانيد كه براساس تعاليم اسلامي پوشش‌هاي جنس مخالف را داشتن ممنوع است و شايد يكي از علل و انگيزه‌هاي اين تحريم همين امر باشد.
اما در مورد دوم ذكر اين نكته ضروري است كه پوشيدن لباس‌ها چسبان و تنگ جامه‌هاي زبر يا نرم زيرين زمينه را براي تحريك خود فراهم مي‌آورد و والدين و مربيان در اين رابطه نيز بايد هشيار باشند ما در بحث‌هاي پشين هم به آن اشاراتي داشتيم و باز هم بمناسبت در اين رابطه سخن خواهيم گفت.
5- آراستن‌ها: در همين زمينه بايد از آراستن‌ها سخن بميان آوريم و اين عبارتي عام است آرايش زن و شوهر خود را براي يكديگر امري است لازم و مورد توصيه و سفارش اسلام. امام موسي بن جعفر (ع) فرمود قومي در گذشته خود را براي همسران‌اشن نياراستند و سرانجام كارشان به انحراف كشيد و ...
اما نكته قابل ذكر اين است كه در خانوادهاي كه فرزندان به سنين تميز رسيده و راجع به اين مسائل بيدار باشند و يا در خانه‌آي كه فرزندان جوان بالغ زندگي مي‌كنند اين آراستن‌ها بايد بحداقل كاهش پيدا كند و يا رنگ چهرة ديگري بخود بگيرد و دور از خشم آنها اعمال گردد زيرا ديدار اين امور براي فرزندان تحريك كننده و يا لااقل هشدار دهنده است.
وضع بهمين گونه است در زمينه آرايش اطاق براي فرزندان و نوجوان كه گاهي در برخي از خانواده‌ها آنچنان است كه جنبة تحريك كننده بيداري و حساسيت آفرين است، بويژه براي آنها كه در مسير لغزشند و اطلاعاتي از روابط والدين مربيان داشته و يا داستانهائي را در اين زمينه خوانده و يا شنيده‌اند بهمين خاطر ضروري است محل خواب و زندگي آنان بسيار ساده و دور از هر گونه آرايش باشد.
6- بيداري نسبت به رابطه والدين: اين نكته را هشدار مي‌دهيم كه سنين 5-8 سنين مهمي از نظر تربيت است چون كودك مرتباً مي بيند، مي‌شنود و چون در سن تميز است مي‌كوشد كه آنها را بفهمد و از روابط و اسرار سر در آورد و بعدها هم همين آموخته‌ها را به صحنه عمل بكشاند.
آنها در حين كنجكاوي خود گاهي ناظر روابط خصوصي والدين مي‌شوند و از ناز و نوازش ها و حركات شان اطلاعاتي بدست مي‌آورند. كه مواردي بسيار احساسات آنها را بر مي‌انگيزاند و انديشه درباره آن وقايع تا مدتها ذهن شان را بخود مشغول ميدارد بعدها كه بتدريج رشد كرده و به مسائل پردامنه‌تري آگاهي يافتند بصورتي ناخودآگاه تحريك جنسي شده و خوابهاي جنسي مي‌بينند حتي در بيداري سعي به تحقق آن خواسته‌ها و ديده‌ها دارند.
كودكاني كه تيز هوش ترند خيلي زودتر از آنچه كه پدران و مادران گمان مي‌كنند در اين زمينه اطلاعات بدست مي‌آورند و چون عملي تر مي‌انديشند كمتر از آن جريانات ميپرسند و يا ممكن است شرك و ترس‌شان مانع پرسش‌شان گردد. در كل اين نكته قابل ذكر است كه احساسات و عواطف والدين هر چند كه بظاهر نسبت بهم خاموش باشد باز هم كودكان از آن سر در مي‌آورند و در جستجو هستند كه آنها را در آن حالات بيابند و آگاهي بيشتري در اين زمينه حاصل كنند.
7- شرايط نامساعد: وضع آشفته خانواده تماشاي پنهاني روابط والدين و ديگران، اعفال‌هاي جنسي كه در اجتماع صورت گرفته و طفل شاهد آن بوده و يا ذكرش را شنيده است، نوازش‌هاي نينديشده والدين از دختران و پسرانشان ضعف كنترلهاي اخلاقي در خانه و مدرسه، اشتغالات ناكافي فرزندان و يا كافي ولي اضطراب انگيزشان سبب توسعه انحرافات و گسترش آن در زندگي كودكان و نوجوانان خواهد شد.
كودكي كه در جنبه عواطف درست مورد توجه و پذيريش قرار نگيرد در محيطي باشد كه در آن كنترلي و ضابطه‌اي اخلاقي حكومت نكند در اجتماعي زندگي نمايد كه در آن بيماران و آلودگان جو بدي را براي زندگي افراد پديد آورده‌اند، هم در خانوادهاي باشد كه رفتار پدر و مادر نسبت بهم و هم نسبت به كودك ناخودآگاه صورت انتقال احساس جنسي را داشته باشد. طفل در معرض خطرات بسياري است. تماشاي صحنه‌اي ناروا يا شنيدن داستاني بيدار كننده موجبات تحريك‌شان را فراهم آورده و يا سيماي روان شان تأثير منفي بر جاي خواهد گذارد.
8- منازعات و درگيري‌ها: اين سخني عام و كلي است كه ديدار صحنه‌ها درگيري و مازعه، خواه در خانواده از سوي پدر و مادر و خواه در اجتماع از طريق تماشاي فليم در سينما و تلويزيون براي كودك و نوجوان اضطراب انگيز است از نظر تربيت در اين مورد بايد هشيار بود. اصولاً تماشاي چنين صحنه‌ها براي كودكان و نوجوانان از نظر مربيان بزرگ ممنوع است.
وجود همين صحنه‌هائي كه شرايط نامطلوبش مي‌خوانيم سبب برانگيختن اضطراب در كودك و نوجوان ميشودو آنان را براي تسكين خود از اضطراب تن به انزواجوئي و در پي آن حالت خود ارضائي مي‌دهند. اين امر براي كساني كه لغزش و آلودگي هائي از پيش داشته اند بيشتر صادق است.
در همه حال واكنش غير متعارف والدين نسبت بهم بايد تحت ضابطه در آيد و در روابط شرارت آميز و بگومگوهائي كه در آن طفل امنيت خود را در مخاطره مي‌بيند براي او خطر آفرين است. وضع بهمن گونه است در مورد عيبجوئي‌هاي والدين از كودك كه محيط نامساعد و نامطلوبي را براي كودكان پديد مي‌آورد و تهديدي براي امنيت آنهاست.
9- تقليد‌ها: كودكاني كه شاهد صحنه‌ها و روابط جنسي هستند دوست دارند همان وقايع و جريان را بمرحله اجرا عمل در آورند شوخيهاي ركيك و بدآموز، لمس‌ها و در آغوش كشيدن ها بوسه‌هاي توأم با نوازش معني دار براي كودكان و حتي در مواردي نوجوانان معناي جنسي ندارد ولي اين عيب آنان را اين صحنه‌ها ذهناً عسكبرداري مي‌كنند و در مواردي اداي آن را در مي‌آورند
در تقليد از رفتار گاهي مسأله‌اي پديد مي‌آيد و آن اينكه ضمن آن احساس لذتي هم برايشان حاصل ميشود كه زمينه را براي تكرار آن فراهم خواهد آورد. تدريجاً عمل غير جنسي آنها كه تنها صورت تقليدي دارد به عمل جنسي و يا ميل وصول به هدفهاي جنسي را پيدا خواهد كرد كه فرجان آن لغزش است.
10- ديگر عوامل محيطي: در اين زمينه از عوامل متعدد ديگري بايد نام ببريم كه اهم آنها عبارتند از: وجود ابتلاآت جنسي در بين اعضاي خانه از پدر، مادر، برادر و خواهر يا خويشان و كسان فقدان تعليم و تربيت صحيح در خانواده وجود بي نظمي در زندگي و در خواب و استراحت و بستر مشترك براي فرزندان وجود لمس‌هاي غير نامشروع و يا ترديد آميز، ديدار مقاربت از حيوانات و ... كه همه مي‌تواند تحريك كننده باشند و مخصوصاٌ بايد براي آنها كه در اين زمينه ابتلائي دارند تحت كنترل در آيد.